
ยาเพร็พ PrEP (ยาต้านไวรัสก่อนเสี่ยง) (Pre-Exposure Prophylaxis)
กินยาเพร็พวันละ 1 เม็ดทุกวัน ช่วยป้องกันเชื้อเอชไอวี
ยาเพร็พ PrEP (ยาต้านไวรัสก่อนเสี่ยง) (Pre-Exposure Prophylaxis)
เป็นนวัตกรรมในการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีที่มีประสิทธิภาพสูง
ยาต้านไวรัสก่อนสัมผัสเชื้อ หรือ ยาเพร็พ (PrEP) เป็นนวัตกรรมในการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีที่มีประสิทธิภาพสูง ให้สำหรับผู้ที่มีผลเลือดเป็นลบ (ไม่มีเชื้อเอชไอวีในร่างกาย) รับประทานวันละหนึ่งเม็ด เพื่อลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อไวรัสเอชไอวีในกรณีที่สัมผัสกับเชื้อไวรัส ยาเพร็พเป็นทางเลือกเพิ่มเติมจากชุดเครื่องมือป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีที่มีอยู่แล้วเพื่อให้เราเลือกใช้ได้ตามไลฟ์สไตล์ที่แตกต่าง
Daily PrEP (เพร็พกินแบบรายวัน) กินทุกวัน วันละเม็ด เวลาเดิม(เวลากำหนดเองได้) แล้วทานต่อเนื่องวันละ 1 เม็ด แต่ต้องกินยาอย่างน้อย 7 วันถึงจะสามารถป้องกันเอชไอวีได้อย่างเต็มที่
On Demand PrEP (เพร็พกินแบบเมื่อต้องการ) สำหรับผู้ที่วางแผนการมีเซ็กส์ได้ หรือว่ามีเซ็กส์ไม่บ่อย มีเป็นช่วงๆ กินเฉพาะช่วงที่จะมีเซ็กส์ โดยกิน 2 เม็ด 2-24 ชั่วโมงก่อนมีเซ็กส์ แล้วกินวันละ 1 เม็ดจนถึงวันที่จะมีเซ็กส์ครั้งสุดท้ายในช่วงนั้น เสร็จแล้วปิดท้ายด้วยการกินวันละ 1 เม็ด อีก 2 วันหลังเซ็กส์ครั้งสุดท้าย
ด้านงานวิจัย
มีงานวิจัยยาเพร็พที่ได้ดำเนินการไปแล้ว และกำลังดำเนินการอยู่ ทั้งในทวีปแอฟริกา เอเชีย อเมริกาเหนือ และอเมริกาใต้ งานวิจัยเหล่านี้ศึกษาในคนจำนวนมากที่มีความเสี่ยงต่อการสัมผัสเชื้อเอชไอวีจากการมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ใช้ถุงยางอนามัยและใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน ปัจจุบันยังมีการวิจัยในเรื่องยาเพร็พแบบฉีดซึ่งผลที่แจ้งล่าสุดคือมีประสิทธิภาพมากกว่าการกิน
จากงานวิจัยบอกเราว่า เช่นเดียวกับวิธีการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีทั้งหลาย ถ้าคุณใช้มันไม่ถูกต้อง มันก็ไม่ได้ผล สำหรับยาเพร็พนี้ ถ้าคุณไม่กินอย่างเคร่งครัดและต่อเนื่องทุกวัน มันก็ไม่สามารถปกป้องคุณจากเชื้อเอชไอวีได้ แต่ถ้าคุณกินยาอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีได้มากถึง 96%
ผมควรใช้ยาเพร็พไหม?
ยาเพร็พไม่ได้เหมาะกับทุกคน แต่ก็เป็นประโยชน์ต่อทั้งชาย หญิง ชายรักชาย สาวประเภทสอง และใครก็ตามที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวีและสามารถกินยาเพร็พอย่างต่อเนื่องทุกวันได้
ลองสำรวจตัวเองว่า ถ้าคุณตอบ "ใช่" ในคำถามข้อใดข้อหนึ่งข้างล่างนี้ ยาเพร็พอาจเป็นหนึ่งในวิธีการป้องกันเอชไอวีที่คุณควรพิจารณาเลือกใช้
- คุณใช้ถุงยางอนามัยเพียงบางครั้งหรือไม่ใช้เลยระหว่างมีเซ็กส์
- คุณเคยติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
- คุณเคยใช้ยาต้านไวรัสหลังการสัมผัสเชื้อ (ยาต้านฉุกเฉิน/ยาต้านหลังเสี่ยง/ยาเป๊บ) มากกว่าหนึ่งครั้งในช่วงปีที่ผ่านมา
- แฟนและคุณมีสถานะผลเลือดต่างกัน คือ แฟนของคุณมีเชื้อเอชไอวี แต่คุณไม่มี
- คุณอยู่ในความสัมพันธ์แบบเปิด หรือมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคน
- คุณมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนที่คุณไม่รู้สถานะผลเลือดของเขา
- คุณมีเพศสัมพันธ์กับคนที่มาจากเมืองหรือภูมิภาคที่มีผู้อยู่ร่วมกับเชื้อเอชไอวีเป็นจำนวนมาก
ถ้าใช้ยาเพร็พ ยังต้องใช้ถุงยางอนามัยอีกหรือไม่?
เราไม่ได้เป็นตำรวจตรวจการใช้ถุงยางอนามัยและไม่ได้จะบงการชีวิตทางเพศของคุณ แต่การที่จะตอบคำถามนี้ต้องขึ้นอยู่กับว่าคุณและคู่นอนของคุณต้องการอะไรในการช่วยให้ตัดสินใจได้ว่าคุณต้องใช้ถุงยางอนามัยหรือไม่ ถุงยางอนามัยนั้นเป็นอุปกรณ์ป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีที่มีประสิทธิภาพ แต่เราก็รู้ว่ามีหลายคนที่ไม่ได้ใช้มันทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ ยาเพร็พจึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกเพื่อการป้องกันเชื้อเอชไอวี
อย่างไรก็ตาม การใช้ยาเพร็พไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อโรคทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ เช่น ซิฟิลิส หนองใน และหนองในเทียม ถุงยางอนามัยจึงยังคงเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ถ้ากินยาเพร็พ ต้องกินไปตลอดชีวิตเลยหรือเปล่า?
คำตอบคือไม่ หลายคนใช้ยาเพร็พในช่วงเวลาที่ตนมีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อเอชไอวี เช่น ช่วงสงกรานต์ที่จะออกไปปาร์ตี้บ่อย และเลิกใช้เมื่อไม่ได้อยู่ในช่วงที่มีความเสี่ยง (ช่วงที่ไม่มีเพศสัมพันธ์)
ตัวอย่างเช่น คุณเริ่มกินยาเพร็พเพราะคุณมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคนที่คุณไม่แน่ใจสถานะผลเลือดของเขา แต่ต่อมาคุณมีความสัมพันธ์กับคู่นอนที่ไม่มีเชื้อเอชไอวีเพียงคนเดียว ในกรณีนี้การกินยาเพร็พต่อไปอาจเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็น
ต้องใช้เวลานานเท่าไหร่กว่ายาเพร็พจะออกฤทธิ์ป้องกัน?
ยาเพร็พจะใช้เวลาสักช่วงหนึ่งในการสร้างและออกฤทธิ์ป้องกันในร่างกายเพื่อต่อต้านเชื้อ สำหรับระยะเวลาที่แน่นอนกำลังอยู่ในขั้นตอนวิจัย อย่างไรก็ตามมีข้อมูลว่า ระดับยาจะถูกดูดซึมเข้าสู่เนื้อเยื่อในช่องทวารหนักเมื่อเข้าวันที่ 7 ของการกินยา ซึ่งจะต้องทานอย่างต่อเนื่องติดต่อกันทุกวัน
ควรทำอย่างไรเมื่อลืมทานยาเพร็พ?
การทานยาเพร็พให้ตรงเวลาทุกวันเป็นสิ่งจำเป็น แต่อย่าเพิ่งตกใจถ้าคุณลืมทานยาเพร็พ คุณสามารถทานยาเมื่อคุณนึกขึ้นได้ในวันดังกล่าว หากทานยาเพร็พตอนค่ำทุกวันและลืมทาน คุณสามารถทานได้ในตอนเช้าวันต่อไป อย่างไรก็ตาม คุณควรพยายามทานให้ตรงเวลาทุกวัน หากพลาดไปครั้งหนึ่งก็ต้องพยายามมากขึ้นในครั้งต่อไป
มีคำแนะนำเล็กๆน้อยๆเพื่อช่วยให้คุณไม่ลืมทานยา เช่น หากคุณเลือกช่วงเวลาทานยาเพร็พเป็นช่วงเช้า คุณอาจจะวางกระปุกยาไว้ใกล้ๆ แปรงสีฟันที่คุณต้องแปรงฟันอยู่ทุกเช้า หรือตั้งเตือนในโทรศัพท์มือถือ ก็จะช่วยให้ไม่ลืมทานยาได้ เป็นต้น
การทานยาแบบต่อเนื่องและตรงเวลาทุกวันเป็นสิ่งสำคัญ พยายามหาวิธีของคุณที่จะช่วยให้ไม่ลืมทานยา เมื่อสร้างวินัยให้ตนเองได้จนเป็นกิจวัตร ปัญหาการลืมกินยาอาจน้อยลง แต่ถ้าคุณลืมทานบ่อยก็ลองปรึกษากับแพทย์ดู
ควรตรวจเลือดบ่อยแค่ไหนเมื่อเริ่มกินยาเพร็พ?
ก่อนที่คุณจะเริ่มใช้ยาเพร็พ คุณจะต้องได้รับการตรวจเลือดยืนยันว่าสถานะเลือดของคุณเป็นลบ เพื่อป้องกันความเสี่ยงในการเกิดการดื้ยาต้านไวรัสในกรณีที่คุณมีเชื้อเอชไอวีอยู่ในตัวแล้ว การดื้อยาต้านไวรัสคือการที่ยาต้านไม่สามารถควบคุมปริมาณเชื้อไวรัสเอชไอวีได้ ดังนั้นการยืนยันสถานะผลเลือดลบจึงเป็นสิ่งสำคัญมากก่อนที่คุณจะเริ่มกินยาเพร็พ
เมื่อคุณกินยาเพร็พ คุณควรหมั่นตรวจเลือดทุกๆ สามเดือนเพื่อให้มั่นใจว่าการกินยาเพร็พเป็นวิธีที่ถูกต้องสำหรับคุณ
ยาเพร็พมีผลข้างเคียงอย่างไรบ้าง? ร่างกายจะได้รับผลกระทบอย่างไร?
ในช่วงสองสามสัปดาห์แรกหลังจากเริ่มกินยาเพร็พ บางคนมีอาการเวียนหัว คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเปลี้ยเพลียแรง และมึนหัว อาการเหล่านี้มักจะหายไปเองในระยะเวลาไม่นาน ซึ่งอาการเหล่านี้เรียกว่า "อาการช่วงเริ่มกินยา"
ผู้เข้าร่วมการวิจัยบางคนมีค่าการทำงานของไตสูงขึ้น อาการข้างเคียงแบบนี้ไม่มีอาการแสดงออกทางร่างกายให้เห็นได้ชัดเจน ดังนั้นคุณจึงควรให้แพทย์ตรวจการทำงานของไตเป็นประจำระหว่างกินยาเพร็พด้วย
ผู้เข้าร่วมการวิจัยบางคนมีความหนาแน่นของมวลกระดูกลดลงในช่วงสองสามเดือนแรก แต่ก็ลดลงเพียงเล็กน้อยไม่ต่อเนื่องในระยะยาว และไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเปราะแตกของกระดูก เมื่อหยุดกินยาแล้วความหนาแน่นของมวลกระดูกจะกลับสู่ระดับเดิม
ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับยาเพร็พได้ที่ไหนบ้างในประเทศไทย?
คุณสามารถเข้าถึงบริการยาเพร็พได้ในหลายๆ สถานบริการพยาบาลในประเทศไทย หากคุณอาศัยอยู่ในกรุงเทพฯ เชียงใหม่ หาดใหญ่ และพัทยา สามารถคลิกที่นี่เพื่อหาคลินิกที่ให้บริการยาเพร็พใกล้บ้านคุณ
ราคาของยาเพร็พในประเทศไทยประมาณเท่าไหร่?
คุณสามารถเข้ารับบริการยาเพร็พได้ในราคาที่คุณสามารถจ่ายได้ทั้งคนไทยและชาวต่างชาติ รับยาเพร็พฟรีกับtestBKK ได้ในหลายๆจังหวัดคลิกจองฟรี > testBKK
สำหรับโรงพยาบาลรัฐและเอกชนบ้างแห่ง ราคายาเพร็พเริ่มที่ประมาณ 600 บาทต่อเดือน ซึ่งไม่รวมค่าใช้จ่ายในการตรวจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การตรวจเอชไอวี โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และการทำงานของไต
#PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis)
#ยาเพร็พ ยาป้องกันก่อนการสัมผัสเชื้อ #ยาเพร็พฟรี #รับยาเพร็พฟรี